برف

برف


زردها بی‌خود قرمز نشده‌ند
قرمزی رنگ نينداخته است
بی‌خودی بر ديوار .


صبح پيدا شده از آن طرف ِ کوه ِ ازاکو [1]، امّا
وازنا [2] پيدا نيست
گرته‌ی ِ روشنی ِ مرده‌ی ِ برفی همه کارش آشوب
بر سر ِ شيشه‌ی ِ هر پنجره بگرفته قرار .



وازنا پيدا نيست
من دلم سخت گرفته‌ست ازين
ميهمانخانه‌ی ِ مهمان‌کش ِ روزش تاريک
که به جان ِ هم نشناخته انداخته است :
چند تن خواب‌آلود
چند تن ناهموار
چند تن نا‌هشيار .


---------------------------1334 [3]


&
مجموعه‌ی ِ اشعار ِ نيما يوشيج ( جنّتی عطائی ) ؛ ص 248 .
مجموعه‌ی ِ کامل ِ اشعار ِ نيما يوشيج ( سيروس طاهباز ) ؛ ص 513 - 512 .
ماخ‌اولا ؛ ص 72 – 71 .
برای ِ مشخّصات ِ کامل ِ مآخذ ، کليک کنيد .


$
يادآوری : اين شعر در « مجموعه‌ی ِ اشعار ... » ( جنّتی عطائی ) و دفتر ِ « ماخ‌اولا » بدون ِ تاريخ است . در « مجموعه‌ی ِ کامل ِ اشعار ِ نيمايوشيج » ( تدوين ِ طاهباز ) ، تاريخ ِ 1334 ذکر شده . ( در يادداشتی ، از سيروس طاهباز ، بر پيشانه‌ی ِ « ماخ‌اولا » ، تاريخ ِ سرايش ِ اين قطعه ، و چند قطعه‌ی ِ ديگر ، پيش از 1332 گفته شده . )
اين قطعه ، در « ماخ‌اولا » ، عنوان هم ندارد ( هيچ‌يک از قطعات ِ اين دفتر ، عنوان ندارد ؛ و اين عنوان نگذاشتن کار ِ خود ِ نيماست [ بنگريد به يادداشت ِ نيما ، که در آغازه‌ی ِ دفتر نقل شده ] . )
q
در مجموعه‌ی ِ جنّتی ، بعد از « بر سر ِ شيشه‌ی ِ ... » ، ضمن ِ فاصله ، نشانه‌ی ِ سه‌ستاره نيز آورده شده . امّا من تصوّر نمی‌کنم که به چنين نشانه‌ای نياز باشد ( و بعيد است که نيما به‌کار برده باشد ) .
نخستين فاصله ( بعد از سطر ِ سوّم ) از دفتر ِ « ماخ‌اولا » است و در دو مأخذ ِ ديگر نيست .


?
پابرگ‌ها :
[1]ازاکو : آزادکوه . نام ِ کوهی است در مازندران . ( مجموعه‌ی ِ طاهباز ؛ واژه‌نامه‌ی ِ طبری ، ص 605 . ) . در دو مأخذ ِ ديگر نيز توضيحی بيش از همين مختصر نيامده .
در مجموعه‌ی اشعار ( جنّتی ) ، « ازاگو » آمده ، و در دو مأخذ ِ ديگر به کاف : ازاکو ؛ و گويا همين درست باشد ، يا درست‌تر . « کو » بايد کوتاه‌شده‌ی ِ « کوه » باشد .
[2] نام دهکده‌ای است در مازندران ( جنّتی ، ص 248 ) .
نام ِ کوهی است در يوش ؛ رو در روی ِ خانه‌ی ِ نيما . گويند هرگاه ابر آن را بپوشاند ، در قشلاق بارندگی است . ( ماخ‌اولا ، ص 78 ) ( مجموعه‌ی ِ طاهباز ، ص 608 )
[3] تاريخ از مجموعه‌ی ِ طاهباز ، ص 513 .